Roman Bogdan Nadolski (1940 – 2023)
Profesor zwyczajny Politechniki Świętokrzyskiej
W dniu 05 czerwca 2023 roku po długiej chorobie zmarł Roman Nadolski profesor nauk technicznych, były prorektor i dziekan Politechniki Świętokrzyskiej w Kielcach, wybitny naukowiec i nauczyciel akademicki.
Profesor Roman Nadolski urodził się 01 listopada 1940 roku w Równem, w obwodzie Wołyńskim. Ojciec Jan był adwokatem po studiach na Uniwersytecie Jagiellońskim, walczył w Armii gen. Władysława Andersa, ranny w bitwie pod Monte Cassino, a matka Zofia była urzędniczką sądową.
W 1964 ukończył studia na Wydziale Elektrycznym Politechniki Warszawskiej. Stopnie doktora i doktora habilitowanego nadane uchwałami Rady Wydziału Elektrycznego Politechniki Warszawskiej uzyskał kolejno w 1974 i 1980 na podstawie obrony przedłożonych monografii odpowiednio: Momenty turbogeneratora przy zwarciu udarowym z uwzględnieniem tłumienia w stali litego wirnika (Rozprawa doktorska) oraz Analiza wpływu parametrów stali litego wirnika turbogeneratora dużej mocy na proces kołysań własnych (Rozprawa habilitacyjna). Za pracę habilitacyjną, w 1981 r., otrzymał Nagrodę indywidualną III stopnia Ministra Nauki, Szkolnictwa Wyższego i Techniki – „za osiągnięcia w dziedzinie badań naukowych”.
Tytuł naukowy profesora nauk technicznych otrzymał 12 maja 1999. Od 01 lipca 2006 roku profesor zwyczajny, mianowany przez Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego.
Po studiach rozpoczął pracę w Kieleckich Zakładach Wyrobów Metalowych Polmo-SHL, następnie w latach 1966 – 1967 pracował w przedsiębiorstwie Brown Boveri w Mannheim. W 1967 podjął pracę w Kielecko- Radomskiej Wyższej Szkole Inżynierskiej, przekształconej w 1974 w Politechnikę Świętokrzyską (PŚk). Od 1980 do 1984 i w latach 1993–1999 był prorektorem PŚk. Od 1999 do 2002 pełnił funkcję dziekana Wydziału Elektrotechniki, Automatyki i Informatyki PŚk. W latach 1990–2002 kierował Samodzielnym Zakładem Maszyn Elektrycznych, następnie objął kierownictwo m.in. Katedry Maszyn Elektrycznych i Systemów Mechatronicznych. Pracował ponadto w Zakładzie Maszyn Elektrycznych Politechniki Wiedeńskiej (1973–1974). Od 1978 do 1979 związany był z Politechniką Charkowską i Politechniką Leningradzką oraz Zakładami Budowy Turbogeneratorów Elektrotiażmasz i Elektrosiła. W latach 1985–1990 był profesorem na Uniwersytecie Houari Boumediene w Algierze.
Zainteresowania naukowe prof. Romana Nadolskiego obejmują zagadnienia z obszarów elektrotechniki i mechatroniki. Badania naukowe w obszarze elektrotechniki dotyczą szeroko rozumianych zagadnień stanów nieustalonych w maszynach synchronicznych. Rezultaty Jego badań naukowych dotyczące analizy statycznych i dynamicznych stanów pracy maszyn synchronicznych prądu przemiennego przy odwzorowaniu tłumienia litego wirnika obwodem o stałych rozłożonych ze szczególnym uwzględnieniem pracy maszyn w warunkach zasilania napięciem odkształconym i niesymetrycznym, są znane w ośrodkach krajowych i zagranicznych. Był również jednym z pionierów w zakresie napędów do pojazdów lekkich (wózki inwalidzkie, motorowery). Wyrazem uznania naukowego było powołanie Profesora do Komitetu Redakcyjnego Światowej Konferencji ICEM.
Dorobek naukowy Profesora obejmuje 39 recenzowanych artykułów w polskich i anglojęzycznych czasopismach, w tym kilka z listy filadelfijskiej, 16 referatów konferencyjnych, 2 monografie, oraz rozdziały w 2 monografiach. Uzyskał 2 patenty jako współautor. Opracował kilkanaście recenzji rozpraw habilitacyjnych i doktorskich oraz kilka recenzji w związku z postępowaniem o nadanie tytułu profesora. Wykonał kilkanaście recenzji wydawniczych monografii i skryptów. Łącznie opiniował około 40 artykułów zgłoszonych do publikacji w czasopismach polskich i zagranicznych: Archives of Elecrical Engineering, Journal de Physique Universite Paris-Sud, Zeszytach Naukowych Politechniki Warszawskiej, Politechniki Śląskiej oraz Politechniki Opolskiej oraz około 20 artykułów opublikowanych w materiałach konferencyjnych krajowych i międzynarodowych: m.in. SME, PPEE, ICEM oraz REM. Profesor Roman Nadolski wypromował pięciu doktorów. Od 2003 roku był członkiem 10-osobowej Rady Naukowej ds. Przewodów Doktorskich: „Wissenschafticher Beirat Europäisches Institut für postgraduale Bildung an der Technischen Universität Dresden – EUROPA – SEMINAR. Był także wieloletnim Redaktorem Naukowym serii wydawniczej „Nauki Techniczne: Elektryka”. Profesor był członkiem Komitetów Naukowych stałych konferencji międzynarodowych i krajowych. Był współorganizatorem kilku konferencji naukowych o zasięgu krajowym i międzynarodowym (SME, Internationales EIPOS – Kolloquium Umweltwissenschaften, Joint Seminary on Failure of Advaced Materials, International Workshop on Research and Education in Mechtronics REM). Dużo uwagi poświęcał sprawom dydaktyki. W trakcie 40-letniej pracy dydaktycznej prowadził niemal wszystkie rodzaje zajęć, tzn.: ćwiczenia audytoryjne i projektowe, zajęcia laboratoryjne, konwersatoria, wykłady, seminaria i prace dyplomowe dla studentów studiów dziennych, zaocznych i wieczorowych. Prowadzone zajęcia dotyczyły głównie maszyn i napędu elektrycznego. Łącznie wypromował ponad 35 dyplomantów. W latach 1985-90 pracował na stanowisku profesora na Uniwersytecie Hauari Boumediene (Algier), gdzie prowadził wykłady, ćwiczenia audytoryjne i prace dyplomowe. Od 1996 roku aktywnie uczestniczył w opracowaniu programów i realizacji zajęć dydaktycznych prowadzonych w Europejskim Instytucie Kształcenia Podyplomowego EIPOS-Kielce, a w latach 1996-2003 kierował jego pracami. Aktywnie działał na rzecz polskiego i międzynarodowego środowiska naukowego poprzez czynny udział w pracach towarzystw naukowych. Był członkiem Sekcji Maszyn Elektrycznych i Transformatorów Komitetu Elektrotechniki PAN (od 1999 r.) oraz Polskiego Towarzystwa Zastosowań Elektromagnetyzmu – PTZE (od 1994 r.). Szczególne miejsce zajmowało Polskie Towarzystwo Elektrotechniki Teoretycznej i Stosowanej (PTETiS), którego członkiem był od 1979 r. Był jednym z założycieli Oddziału Kieleckiego PTETiS w 1980 r. Przez kilka kadencji pełnił funkcję przewodniczącego Oddziału. Od 2003 r. był członkiem Prezydium Zarządu Głównego PTETiS. Odznaczony Złotą Odznaką PTETiS, a od 2014 r. wyróżniony godnością Członka Honorowego PTETiS. Profesor Roman Nadolski aktywnie włączał się na rzecz organizacji szkolnictwa wyższego w Polsce. Był członkiem Rady Głównej Nauki i Szkolnictwa Wyższego I–ej Kadencji w latach 1984-1985 oraz Sekcji Elektrotechniki (T10A) Komitetu Badań Naukowych w latach 2000-2001, gdzie uczestniczył w pracach XVIII i XIX Konkursu Projektów Badawczych KBN. Od 2005r. był członkiem Państwowej Komisji Akredytacyjnej w Zespole Kierunków Nauk Technicznych. Jako członek lub przewodniczący Komisji uczestniczył w akredytowaniu kierunków elektrotechnicznych prawie wszystkich wyższych uczelni technicznych w kraju. W 2002, za wybitne zasługi w pracy naukowej i dydaktycznej, został odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski. Wcześniej otrzymał również Krzyż Kawalerski OOP (1984) oraz Złoty Krzyż Zasługi (1977). Ponadto otrzymał: Złotą Odznakę ZNP – 1975r., Medal Komisji Edukacji Narodowej – 1977r., Medal im. Stanisława Staszica – „za wybitne osiągnięcia w działalności naukowej i organizacyjnej doradztwa naukowego” – 1984r., Medal Nr 78 Rady Głównej Nauki i Szkolnictwa Wyższego, a także pięciokrotnie nagrody Ministra NSzWiT oraz wielokrotnie nagrody JM Rektora PŚk. Moja 45-letnia znajomość z prof. Romanem Nadolskim oraz bliskie kontakty z Jego rodziną skłaniają mnie do napisania jeszcze kilku bardziej osobistych refleksji. Roman był człowiekiem szczerym, życzliwym, otwartym na innych, o wysokiej kulturze osobistej. Przez to był postacią znaną i lubianą w świecie akademickim. Z żoną Marią stanowili piękne małżeństwo, zbudowane na wzajemnej miłości i trosce o drugą osobę. Emanowali ciepłem, które było także odczuwane podczas kontaktu z Nimi. Romek był kochającym ojcem, bardzo dumnym ze swego syna Artura, a także kochającym i dumnym dziadkiem, bezgranicznie zapatrzonym w swoje wnuki Klarę i Wiktora.
Andrzej Kapłon, prof. PŚk
Przewodniczący Kieleckiego Oddziału PTETiS
